Vệ sinh yếu quyết khuyên răn về dưỡng sinh và các phương pháp phòng chống bệnh tật, phần này nói về phòng bệnh cho gia súc.
Phòng bệnh gia súc
Phòng dịch gà heo trâu bò
Dọn chuồng là việc phải lo hàng ngay
Dọn rồi lại vẩy rắc vôi
Nên đốt Thương truật xông hơi vào mồm
Gà thì phải để cao chuồng
Gà làng cách biệt gió sương cần phòng
Ăn gạo tẩm nước vôi trong
Rượu ngâm hột Giổi (1) uống thường được qua
Đậu sang: cóc mẫn (2) uống xoa
Diêm sinh chặn dịch ngáp rù, ỉa vôi
Đến khi đã chớm có toi
Chớ mua gà chợ về nuôi thêm phiền
Phải đem gà chết chôn liền
Chớ nên vất xác nhiễm truyền sao đang
Phòng ngừa dịch lợn phát ban
Chanh châu, đơn đỏ (3) uống đon cũng lành
Đến khi dịch đã phát sinh
Rau sam nấu với phù bình cho ăn
Bồ kết, củ ráng uống luôn (quán chúng)
Sát trùng, bài độc, khí ôn thanh trừ
Ngăn ngừa dịch lợn bò trâu
Hùng hoàng, bồ kết, ô đầu đốt than
Tán ra thổi mũi thông quan
Lại cho uống tỏi dân gian thường làm
Tiễn đưa lịch lệ ôn hoàng (tống ôn)
Trước tiên tẩy uế, khai quang gia đường (4)
Kinh này, nên đọc thuộc lòng chớ quên
1) Cây gỗ cao ở rừng: hạt có mùi thơm dùng làm gia vị vừa là thuốc chữa đau bụng hay ngâm rượu xoa bóp
2) Cóc mãn: Nga bất thực thảo
3) Đơn mặt trời, cây liễu: ôn phế thông khi, giáng suyễn chữa mề đay mụn
4) Rửa sạch vô mở sáng cửa nhà. Nghĩa bóng là phép “tẩy uế” “khai quang” của thầy cúng khi làm lễ tống ông theo duy tâm
Hải Thượng Lãn Ông Y Tôn Tâm Lĩnh
Bùi Gia.
