I. Y HỌC BỔ SUNG VÀ THAY THẾ

• Y học bổ sung là tổng hợp các liệu pháp chẩn đoán và điều trị được sử dụng cùng với thuốc thông thường: ví dụ về liệu pháp bổ sung là sử dụng liệu pháp hương liệu để giúp giảm bớt sự khó chịu của bệnh nhân sau phẫu thuật.
• Y học bổ sung thường không được dạy hoặc sử dụng trong các trường y tế, hoặc bệnh viện phương Tây. Y học bổ sung bao gồm một số lượng lớn các biện pháp thực hành và hệ thống phương pháp chăm sóc sức khỏe, vì nhiều lý do văn hóa, xã hội, kinh tế hoặc khoa học, đã không được tiếp nhận bởi y học phương Tây chính thống.
• Y học bổ sung khác với y học thay thế. Trong khi y học bổ sung được sử dụng cùng với thuốc Tây y thông thường thì y học thay thế được sử dụng để thay thế cho thuốc Tây y thông thường.

• Thực hành y học thay thế được sử dụng thay cho các phương pháp điều trị y tế tiêu chuẩn. Các phương pháp y tế thay thế thường không được cộng đồng y tế công nhận là phương pháp y khoa thông thường hoặc tiêu chuẩn.
• Y học thay thế bao gồm bổ sung chế độ ăn uống, vitamin megadose, các chế phẩm thảo dược, các loại trà đặc biệt, liệu pháp mát-xa, liệu pháp nam châm và chữa bệnh tâm linh.
• Một ví dụ về liệu pháp thay thế là sử dụng một số chế độ ăn uống đặc biệt để điều trị ung thư thay vì trải qua phẫu thuật, xạ trị hoặc hóa trị đã được bác sĩ khuyên dùng.

• Y học cổ truyền: Tại Việt Nam đã có thời những người nghiên cứu giảng dạy và viết sách cho rằng "Đông y" có xuất xứ từ phương Đông. Ngày nay "Đông y" là thuật ngữ được sử dụng song song với "Y học cổ truyền", dùng chỉ nền y học có nguồn gốc Trung Quốc và Việt Nam xưa, để phân biệt với Tây y.
• Châm cứu: Châm cứu là thủ thuật chèn và thao tác kim hình chỉ vào một điểm cụ thể trên cơ thể để giảm đau hoặc cho các mục đích điều trị
• Kỹ thuật Alexander: Kỹ thuật Alexander là phương pháp xác định những tư thế không thích hợp gây ra bệnh tật và thay đổi các tư thế đó nhằm mục đích điều chỉnh tư thế để giảm đau, tăng cường năng lượng sinh học và sinh lực cho cơ thể
• Hương liệu: là liệu pháp sử dụng các hợp chất có mùi thơm tác động đến tâm trạng và sức khỏe nhằm giảm căng thẳng, thư giãn và giảm đau.
• Ayurveda (thuốc Ayurvedic): là một loại y học thay thế, là một hệ thống y học Hindu truyền thống, việc thực hành Ayurveda bao gồm việc sử dụng các loại thuốc thảo dược, bổ sung khoáng chất hoặc kim loại (rasa Shastra), kỹ thuật phẫu thuật, thuốc phiện, và áp dụng bằng cách mát-xa dầu.
• Phản hồi sinh học: là một kỹ thuật y học bổ sung và thay thế để kiểm soát các chức năng cơ thể, chẳng hạn như nhịp tim, bằng cách sử dụng tâm trí, về cơ bản, phản hồi sinh học là một dạng sử dụng ý chí để thư giãn.
• Liệu pháp ăn kiêng: là liệu pháp sử dụng chế độ ăn uống để điều chỉnh trọng lượng, sức khỏe cơ thể theo ý muốn.
• Thảo dược: là liệu pháp sử dụng các loại cây cỏ trong tự nhiên để điều trị bệnh
• Chăm sóc toàn diện: Chăm sóc người bệnh toàn diện là sự theo dõi, chăm sóc điều trị của bác sĩ và y tá (điều dưỡng) nhằm đáp ứng nhu cầu cơ bản của người bệnh cả về thân thể và tinh thần trong thế gian nằm điều trị tại bệnh viện.
• Vi lượng đồng căn: Vi lượng đồng căn hay vi lượng đồng căn liệu pháp là một phương pháp y học điều trị bệnh nhân bị mắc một bệnh nào đó bằng cách sử dụng những chế phẩm được pha loãng mà những chế phẩm này cũng gây ra các triệu chứng cho một người bình thường giống như là triệu chứng của chính căn bệnh cần chữa gây ra. Những bằng chứng khoa học cho rằng vi lượng đồng căn chỉ là một giả dược nhằm làm yên lòng bệnh nhân chứ nó không có tác dụng chữa trị.
• Thôi miên: Liệu pháp thôi miên là việc thực hành thôi miên một người để giúp họ cải thiện các vần đề về tinh thần hoặc thể chất nhằm làm giảm các cơn đau mãn tính, hoặc lọai trừ căng thẳng, sự lo lắng và nỗi ám ảnh sợ hãi…
• Thiền: là một phần trải nghiệm tự nhiên của con người, có thể được dùng làm phương thuốc trị liệu để gia tăng sức khỏe cũng như nâng cao hệ miễn dịch cho cơ thể.
• Naturopathy: là một hệ thống chữa bệnh toàn diện, với niềm tin rằng 5 yếu tố trong vũ trụ - trái đất, nước, không khí, lửa và không gian - tạo nên cơ thể chúng ta cũng có sức mạnh để chữa trị các bệnh của hệ thống của cơ thể nếu xảy ra bất kỳ vấn đề gì. Naturopathy nhằm phục hồi sức sống thông qua việc hỗ trợ và kích thích cơ chế tự chữa bệnh của cơ thể bằng cách thay đổi lối sống, cân bằng các yếu tố tự nhiên trong cơ thể.
• Liệu pháp dinh dưỡng: là liệu pháp sử dụng thức ăn hằng ngày một cách khoa học nhằm mục đích nâng cao sức khỏe, thể trạng của người bệnh.
• Liệu pháp thao tác nắn xương (OMT): là một tập hợp các kỹ thuật thực hành được sử dụng bởi các bác sĩ để chẩn đoán, điều trị, và ngăn ngừa bệnh tật hoặc chấn thương.
• Khí công: thống luyện tập vật lý và tinh thần để đạt được sức khoẻ, luyện võ và để tự giác ngộ.
• Xoa bóp, bấm huyệt: là tập hợp các kỹ thuật sử dụng bằng tay, các công cụ hỗ trợ thực hiện các động tác như day, bóp, chặt, ấn…nhằm làm lưu thông khí huyết, làm mềm gân cơ, khiến cho cơ thể đi vào trạng thái nghỉ ngơi thoải mái nhằm mục đích thư giãn, giảm đau.
• Reiki: theo tiếng Hàn được gọi là “Linh khí“, là sự tiếp nhận, hòa hợp và bổ sung nguồn năng lượng vô tận của vũ trụ cho con người.
• Chữa bệnh tâm linh
• Thái cực quyền Y
• Yoga

II. LIỆU PHÁP Y HỌC BỔ SUNG VÀ THAY THẾ LÀ GÌ ?

• Các hệ thống y tế thay thế được xây dựng dựa trên các hệ thống lý thuyết và thực hành hoàn chỉnh.
• Thông thường, các hệ thống này đã phát triển ngoài và sớm hơn so với phương pháp y tế thông thường được sử dụng. Ví dụ về các hệ thống y tế thay thế đã phát triển trong nền văn hóa phương Tây bao gồm y học vi lượng đồng căn và y học tự nhiên. Ví dụ về các hệ thống đã phát triển trong nền văn hóa không phải phương Tây bao gồm y học cổ truyền Trung Quốc và Ayurveda.

• Thuốc tâm-cơ thể sử dụng một loạt các kỹ thuật được thiết kế để tăng cường khả năng của tâm trí để ảnh hưởng đến chức năng cơ thể và các triệu chứng.
• Một số kỹ thuật được coi là y học bổ sung và thay thế trong quá khứ đã trở thành chủ đạo (ví dụ, nhóm hỗ trợ bệnh nhân và liệu pháp hành vi nhận thức).
• Các kỹ thuật tâm trí khác vẫn được coi là y học bổ sung và thay thế, bao gồm thiền định, cầu nguyện, chữa bệnh tâm thần và các liệu pháp sử dụng các cửa hàng sáng tạo như nghệ thuật, âm nhạc hoặc khiêu vũ.

• Các liệu pháp dựa trên sinh học trong Y học bổ sung và thay thế sử dụng các chất có trong tự nhiên, chẳng hạn như thảo mộc, thực phẩm và vitamin.
• Một số liệu pháp y học bổ sung như chế độ ăn uống, các sản phẩm thảo dược và sử dụng các phương pháp điều trị tự nhiên khác nhưng chưa được chứng minh (ví dụ, sử dụng sụn cá mập để điều trị ung thư).​

• Các phương pháp dựa trên cơ sở thao tác và cơ thể dựa trên thao tác và / hoặc chuyển động của một hoặc nhiều phần của cơ thể.
• Ví dụ: bao gồm thao tác chỉnh hình hoặc nắn xương, và mát xa.​

• Liệu pháp năng lượng được nhận định là sự ảnh hưởng của các trường năng lượng bao quanh và thâm nhập vào cơ thể con người. Sự tồn tại của trường năng lượng như vậy vẫn chưa được chứng minh khoa học. Một số hình thức trị liệu năng lượng điều khiển năng lượng bằng cách áp dụng áp lực và / hoặc thao túng cơ thể bằng cách đặt tay vào, hoặc thông qua, các trường này. Ví dụ bao gồm khí công, Reiki, và trị liệu cảm ứng.
• Các liệu pháp dựa trên điện từ sinh học liên quan đến việc sử dụng các trường điện từ, chẳng hạn như các trường xung, từ trường, hoặc các trường dòng điện xoay chiều hoặc dòng điện xoay chiều.