Phổi là phần lớn nhất của hệ thống hô hấp và có cả chức năng "hô hấp" và "không hô hấp". Chức năng hô hấp liên quan đến trao đổi khí - sự chuyển oxy từ không khí vào máu và loại bỏ carbon dioxide ra khỏi máu. Các chức năng phổi không hô hấp là cơ học, sinh hóa và sinh lý. Phổi cung cấp khả năng bảo vệ chống lại vi khuẩn, virus và các tác nhân lây nhiễm khác; loại bỏ các chất thải chuyển hóa khác nhau; kiểm soát dòng chảy của nước, các ion và các protein lớn trên các cấu trúc tế bào của nó; và sản xuất nhiều loại hormon thiết yếu và các tác nhân hóa học có vai trò sinh học quan trọng.
Các bệnh đường hô hấp có thể phát sinh từ một số nguyên nhân, bao gồm hít phải chất độc, tai nạn và lối sống có hại, chẳng hạn như hút thuốc. Nhiễm trùng, các yếu tố di truyền và bất kỳ thứ gì khác ảnh hưởng đến phát triển phổi, trực tiếp hoặc gián tiếp, có thể gây ra các triệu chứng hô hấp.
8 căn bệnh và bệnh đường hô hấp hàng đầu
1. Bệnh suyễn
Bệnh suyễn được định nghĩa là một tình trạng hô hấp mãn tính thường gặp gây khó thở do viêm đường hô hấp. Các triệu chứng hen suyễn bao gồm ho khan, thở khò khè, tức ngực và khó thở. Tiến sĩ Meyer cho biết có mối liên hệ chính giữa dị ứng với môi trường và hen suyễn. Phản ứng dị ứng, nhiễm trùng và ô nhiễm tất cả có thể gây ra cơn hen suyễn.
Những người mắc hen suyễn dai dẳng thường nhận thấy chất lượng cuộc sống tốt hơn với sự giúp đỡ của thuốc kháng viêm.Họ cần phải có một ống hít cứu hộ để mở đường thở nhanh chóng.
Thông thường, bệnh hen suyễn bắt đầu từ nhỏ và tiến triển thành tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, một số người ở độ tuổi 60, 70 và 80 có thể bị hen suyễn khởi phát. Các chuyên gia cho rằng: hen suyễn là một bệnh phổi tắc nghẽn có thể đảo ngược. Họ thấy bệnh nhân hen suyễn có thể cải thiện tốc độ thở của họ tốt hơn so với những người có bệnh hô hấp được gọi là COPD.
2. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là một thuật ngữ về bệnh bao gồm một số bệnh hô hấp gây khó thở hoặc không thể thở ra bình thường. Mọi người thường gặp các triệu chứng, bao gồm khó thở, và thường ho ra đờm (chất nhầy từ phổi), đặc biệt là vào buổi sáng. COPD có thể khó khăn đối với một số người để xác định, bởi vì các triệu chứng thường bị nhầm lẫn với quá trình lão hóa dần dần và suy giảm cơ thể. Thực tế, COPD có thể phát triển trong một vài năm mà không có dấu hiệu khó thở. Vì lý do đó, các chuyên gia cho rằng COPD thường không bị phát hiện quá lâu, bệnh thường bắt đầu trong khi những người đang ở độ tuổi 30 hoặc 40 và sau đó cao điểm trong những năm 50, 60 và 70 của họ.
Bệnh này thường liên quan đến hút thuốc lá. Rất hiếm khi gặp những người bị COPD mà không bị tiếp xúc với một loại thuốc lá nào đó. Mọi người có thể trải qua các mức độ nghiêm trọng khác nhau của COPD. Ở mức độ nghiêm trọng nhất, nó có thể khiến mọi người gặp khó khăn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày.
Điều trị bao gồm cai thuốc lá, điều trị giãn phế quản (thuốc mở đường hô hấp) và phục hồi chức năng phổi, là một chương trình tập thể dục có giám sát cho những người bị COPD. Không giống như bệnh hen suyễn, COPD không thể đảo ngược, là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu thứ ba trong các bệnh về phổi, và là một trong những bệnh hô hấp nghiêm trọng và nguy hiểm nhất.
3. Viêm phế quản mãn tính
Viêm phế quản mãn tính là một dạng COPD được tạo ra bởi ho mãn tính. Thông thường mọi người ho ra đờm (chất nhầy từ phổi), đặc biệt là vào buổi sáng. Điều này xảy ra vì tuyến chất nhầy trong đường hô hấp làm tăng lên, và bệnh nhân phải ho để kích thích đẩy chất nhầy ra ngoài. Vì viêm phế quản mãn tính là một dạng COPD, nó được điều trị theo cùng một cách.
Cần phân biệt với viêm phế quản cấp tính, đây không phải là một căn bệnh lâu dài mà là vấn đề lây nhiễm. Nó phát triển do nhiễm vi-rút hoặc vi khuẩn và có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Các triệu chứng liên quan đến
viêm phế quản cấp tính sẽ giảm dần sau khi nhiễm trùng đã được giải quyết.
4. Khí thũng
Khí phế thũng là một bệnh hô hấp nghiêm trọng, là một dạng COPD khác. Nguyên nhân phổ biến nhất là hút thuốc lá. Người bị bệnh khí thũng có vấn đề thở ra không khí từ phổi của họ. Khói thuốc lá làm hư hại các túi khí trong phổi đến mức chúng không thể tự sửa chữa được nữa. Bệnh hệ thống hô hấp này thường dẫn đến suy hô hấp và nhu cầu cần thêm oxy để đáp ứng nhu cầu thở. Khí thũng phát triển chậm trong nhiều năm, và không có cách chữa trị; tuy nhiên, những người bỏ thuốc lá có nhiều khả năng thấy sự tiến triển của bệnh chậm hơn.
5. Ung thư phổi
Với khả năng phát triển ở bất kỳ phần nào của phổi, ung thư phổi rất khó phát hiện. Thông thường, ung thư phát triển ở phần chính của phổi gần các túi khí. Các đột biến DNA trong phổi gây ra các tế bào bất thường nhân lên và tạo ra sự tăng trưởng không kiểm soát được của các tế bào bất thường hoặc khối u. Những khối u này can thiệp vào các chức năng bình thường của phổi.
Yếu tố nguy cơ phổ biến nhất đối với ung thư phổi là khói thuốc lá. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm phơi nhiễm radon, tiếp xúc với nơi làm việc, bao gồm amiăng và khói diesel, khói thuốc lá, ô nhiễm không khí và phơi nhiễm bức xạ từ các lần chụp CT thường xuyên của ngực…
Các triệu chứng có thể mất nhiều năm để xuất hiện, nhưng bao gồm những thứ như ho mãn tính, những thay đổi về giọng nói, âm thanh khó thở và ho ra máu. Ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu cho cả nam và nữ trên thế giới.
6. Xơ nang / Giãn phế quản
Bệnh xơ nang là một bệnh hô hấp di truyền gây ra bởi một gen khiếm khuyết tạo ra chất nhầy dày và dính làm tắc nghẽn các ống và lối đi. Chất nhầy này gây ra lặp lại, và nhiễm trùng phổi nguy hiểm, cũng như các vật cản trong tuyến tụy ngăn chặn các enzym quan trọng phá vỡ các chất dinh dưỡng cho cơ thể. Các triệu chứng của bệnh xơ nang bao gồm da mặn, ho mãn tính, nhiễm trùng phổi thường xuyên và tỷ lệ tăng trưởng kém ở trẻ em. Những người bị xơ nang cũng sẽ phát triển giãn phế quản.
Giãn phế quản là một tình trạng bệnh nhân phát triển các ống phế quản giãn nở bất thường. Điều này làm cho chất nhầy bị tắc, gây nhiễm trùng đường hô hấp thường xuyên, thở khò khè và khó thở. Có nhiều cách để bệnh giãn phế quản phát triển thành xơ nang, bao gồm cả các yếu tố nhiễm trùng khác. Giãn phế quản thường phát triển sau này trong cuộc sống và phổ biến hơn ở phụ nữ hơn nam giới.
7. Viêm phổi
Viêm phổi là bệnh phổi phổ biến do nhiễm trùng ở túi khí trong phổi. Các bệnh nhiễm trùng có thể là vi khuẩn, vi rút hoặc nấm. Hầu hết người bệnh có thể hồi phục sau một đến ba tuần, nhưng đối với một số người, viêm phổi có thể cực kỳ nghiêm trọng và thậm chí đe dọa tính mạng.
Người trẻ và người rất già có nhiều rủi ro bị viêm phổi và các biến chứng liên quan đến viêm phổi. Bệnh nhân có thể ngày càng dễ bị viêm phổi, dựa trên lịch sử hút thuốc hoặc do tình trạng miễn dịch suy yếu. Nếu sức khỏe yếu, người ta có thể nhiễm bệnh viêm phổi dễ dàng hơn những người trẻ tuổi, khỏe mạnh.
Các triệu chứng bao gồm ho, sốt, ớn lạnh và khó thở, có thể từ nhẹ đến nặng. Cần phải theo dõi cẩn trọng đối với người lớn trên 65 tuổi hoặc những người mắc bệnh mãn tính khác để
chủng ngừa viêm phổi phế cầu khuẩn . Các cách khuyến nghị để ngăn ngừa tình trạng hô hấp này bao gồm rửa tay thường xuyên và
tiêm ngừa cúm .
8. Tràn dịch màng phổi
Sự tràn dịch màng phổi là một tập hợp chất lỏng giữa phổi và thành ngực trong cái gọi là vùng màng phổi. Chất lỏng đọng lại vì nhiều lý do, bao gồm viêm phổi, ung thư hoặc suy tim sung huyết. Thông thường bệnh nhân nhận thấy các triệu chứng của việc tăng sự khó chịu ở ngực và khó thở. Người bệnh thường trải qua một thủ thuật để loại bỏ chất lỏng, cho phép phổi tái mở rộng, cho phép bệnh nhân thở tốt hơn. Sau đó, chất lỏng được kiểm tra để xác định nguyên nhân gây ra bệnh và bệnh nhân sẽ được điều trị theo phác đồ định sẵn.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh đường hô hấp
a./ Ngừng hút thuốc: hút thuốc có thể làm trầm trọng thêm mọi bệnh hô hấp và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ( cho cả người hút và người hút khói thuốc thụ động)
b./ Tránh những nơi có nhiều hóa chất, khói bụi hoặc nơi có khí hậu khắc nghiệt.
c./ Cố gắng duy trì cân nặng, ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng , vận động nhiều và ăn uống cân bằng, hợp lý
d./ Suy nghĩ tích cực sẽ khiến bạn tránh được nhiều bệnh tật.
Nguồn: Tổng hợp
Bùi Gia.
Xem thêm tại
www.thuochay.net để có thêm thông tin khoa học và tin cậy về các bệnh đường hô hấp.