1. Bệnh viêm tủy liệt mềm cấp tính

Viêm tủy liệt mềm cấp tính (Acute flaccid myelitis: AFM) là một tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng. Nó ảnh hưởng đến hệ thần kinh, đặc biệt là vùng tủy sống được gọi là chất xám, làm cho các cơ và phản xạ trong cơ thể trở nên yếu. Đây là căn bệnh không mới, bắt đầu phát hiện từ năm 2014, trong những năm gần đây có sự gia tăng, tuy nhiên, tỷ lệ hiếm gặp 1/1,000,000 người mỗi năm. Có nhiều nguyên nhân gây ra AFM, chẳng hạn như vi-rút và độc tố môi trường. Hầu hết các trường hợp nhận biết và nghiên cứu nằm ở trẻ em.

2. Triệu chứng

Hầu hết bệnh nhân có đột ngột khởi phát yếu đuối ở cánh tay hoặc chân và mất cơ bắp và phản xạ. Một số người, ngoài yếu tố cánh tay hoặc chân, sẽ có:

• Rụng mặt hoặc yếu ớt

• khó di chuyển mắt, mí mắt

• rủ mắt, hoặc mí mắt

• khó khăn khi nuốt hoặc nói chậm.

Ngoài ra, các cơn đau hoặc ngứa ran hiếm gặp ở những người bị AFM, mặc dù một số người bị đau ở cánh tay hoặc chân. Một số người bị AFM có thể không thể đi tiểu. Triệu chứng nghiêm trọng nhất của AFM là suy hô hấp có thể xảy ra khi các cơ liên quan đến hơi thở trở nên yếu. Điều này có thể yêu cầu hỗ trợ máy thở khẩn cấp. Trong trường hợp rất hiếm, có thể là quá trình trong cơ thể kích hoạt AFM cũng có thể gây ra các biến chứng thần kinh nghiêm trọng khác có thể dẫn đến tử vong.

3. Chẩn đoán

AFM được chẩn đoán bằng cách kiểm tra hệ thần kinh của bệnh nhân kết hợp với việc xem xét hình ảnh của tủy sống. Bác sĩ có thể kiểm tra hệ thần kinh của bệnh nhân và những nơi trên cơ thể, nơi người đó có điểm yếu, trương lực cơ yếu và phản xạ giảm. Bác sĩ cũng có thể chụp MRI (hình ảnh cộng hưởng từ) để xem não và tủy sống của bệnh nhân, thực hiện các xét nghiệm trên dịch não tủy (chất dịch xung quanh não và tủy sống), và có thể kiểm tra sự dẫn truyền thần kinh sợi thần kinh) và phản ứng. Điều quan trọng là các xét nghiệm được thực hiện càng sớm càng tốt sau khi bệnh nhân phát triển các triệu chứng.
AFM có thể khó chẩn đoán vì nó có nhiều triệu chứng tương tự như các bệnh thần kinh khác, như viêm tủy ngang và hội chứng Guillain-Barre. Bác sĩ có thể phân biệt giữa AFM và các bệnh lý thần kinh khác.

4. Nguyên nhân của AFM

AFM hoặc các bệnh lý thần kinh tương tự có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau như vi rút và độc tố môi trường.
Một số loại vi-rút có thể gây ra AFM hoặc các tình trạng thần kinh tương tự

• Vi rút bại liệt và không thuộc polio ,

• Vi-rút West Nile (WNV) và vi-rút trong cùng một gia đình như WNV, đặc biệt là vi-rút viêm não Nhật Bản và vi-rút viêm não do Saint Louis

• Adenoviruses .

Thông thường, nguyên nhân AFM của bệnh nhân khó được xác định chính xác.

5. Điều trị

Không có biện pháp điều trị cụ thể cho AFM, nhưng Bác sĩ chuyên điều trị các bệnh về não và tủy sống (nhà thần kinh học) có thể đề xuất một số biện pháp can thiệp cụ thể theo từng trường hợp cụ thể. Ví dụ, các nhà thần kinh học có thể đề nghị liệu pháp vật lý trị liệu hoặc các tác động khác để giúp đỡ với nhược điểm của cánh tay hoặc chân do AFM gây ra. Tiên lượng của những người bị AFM là khó (không biết)

6. Phòng ngừa

Vi-rút Poliovirus và West Nile đôi khi có thể dẫn đến AFM.

• Bạn có thể tự bảo vệ mình và con mình khỏi bệnh bại liệt bằng cách tiêm phòng bại liệt. Thuốc chủng ngừa bại liệt có chứa vi-rút bất hoạt (không sống) và bảo vệ chống lại vi rút bại liệt. Vắc-xin này không bảo vệ chống lại các vi-rút khác có thể gây ra AFM.

• Phòng chống muỗi đốt có thể mang vi-rút West Nile bằng cách sử dụng thuốc đuổi muỗi, mắc màn ở trong nhà trước khi đi ngủ, loại bỏ nước đọng hoặc ứ đọng gần nhà bạn (nơi muỗi có thể sinh sản).

• Mặc dù không biết liệu nó có hiệu quả trong việc ngăn ngừa AFM hay không, việc rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước là một trong những cách tốt nhất để tránh bị bệnh và lây truyền mầm bệnh cho người khác.

Nếu bạn hoặc con bạn có bất kỳ triệu chứng nào trong số những triệu chứng nói trên, bạn nên tới cơ sở y tế gần nhất để thăm khám.

Nguồn: Tổng hợp
Bùi Gia.